Zaproszenie na wystawę o szczecińskiej opozycji antykomunistycznej.

3 czerwca o godzinie 17.00 w Sali Kolumnowej Książnicy Pomorskiej odbędzie się wernisaż wystawy pt. Szczecińska opozycja antykomunistyczna lat 80. i czasy przełomu w obiektywie Jarosława Kaczorowskiego i Pawła Woźniaka. Jej organizatorem jest Archiwum Państwowe W Szczecinie, a partnerami: Książnica Pomorska i Fundacja Polskich Wartości. Kuratorem wystawy jest dyrektor archiwum dr hab. prof. US Krzysztof Kowalczyk, a autorem scenariusza – historyk IPN dr Michał Siedziako, projekt graficzny opracowali: Iga Bańkowska i Łukasz Szełemej.

Wystawa prezentuje zdjęcia autorstwa dwóch fotografów-amatorów: J. Kaczorowskiego i P. Woźniaka. J. Kaczorowski był od 1982 r. związany od 1982 r. z Duszpasterstwem Ludzi Pracy przy kościele pw. św. Stanisława Kostki w Szczecinie. Utrzymywał kontakty z działaczami Solidarności Walczącej, Konfederacji Polski Niepodległej i podziemną „Solidarnością” (środowiskiem Mariana Jurczyka). W 1986 r. za swoje związki z opozycją został dyscyplinarnie zwolniony ze Spółdzielni Pracy „Metalotechnika”, dodatkowo z zakazem pracy we wszystkich państwowych przedsiębiorstwach.

P. Woźniak w 1983 r. został wyrzucony ze szkoły za organizację „kontrpochodu” pierwszomajowego. W późniejszych latach był aktywny m.in. w Federacji Młodzieży Walczącej, Ruchu „Wolność i Pokój” i „Solidarności”, współpracował też z Solidarnością Walczącą. Za swoją opozycyjną działalność był karany grzywnami przez Kolegium ds. Wykroczeń, zaś w 1987 r. stracił pracę w Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej Prasa-Książka-Ruch.

Za działalność opozycyjną Kaczorowski i Woźniak zostali odznaczeni Krzyżami Wolności i Solidarności. Dla nich obu fotografowanie było pasjonującym hobby, które realizowali ucząc się, pracując, jednocześnie podejmując aktywność w różnych szczecińskich środowiskach i organizacjach opozycyjnych lat 80. XX wieku. Ich zdjęcia nie stanowią reprezentatywnego obrazu całej opozycji antykomunistycznej w Szczecinie we wspomnianym okresie. Niemniej jednak jest to bezcenny zbiór, który w 2019 r. został przekazany w formie negatywów do szczecińskiego Archiwum Państwowego.

Wystawa została podzielona na bloki tematyczne: o fotografiach i ich autorach, szczecińska „Solidarność” 1980–1981, Kościół oazą opozycji, „Solidarność” podzielona, młodzi szczecinianie przeciw PRL, Jan Paweł II w Szczecinie, Sierpień ‘88, manifestacje uliczne 1989/1990, kto prezydentem? Na wystawie odnajdziemy m.in. zdjęcia ilustrujące działalność M. Jurczyka i jego środowiska, młodzieżowych środowisk antykomunistycznych, kampanię w wyborach prezydenckich w 1990 r.

Wystawa będzie eksponowana w Książnicy Pomorskiej do 31 sierpnia.


Szczecińska opozycja antykomunistyczna lat 80.